شناسائی باکتری های خاکزی باغ های انگور در استان زنجان و بررسی اثر بازدارندگی آن ها ازagrobacterium vitis عامل گال طوقه و ریشه.

بیماری سرطان ریشه و طوقه انگور ناشی از rhizobium vitis (syn: agrobacterium vitis) یکی از مهمترین بیماری های باکتریایی انگور در کشورهای مختلف منجمله ایران می باشد. این بیماری از بیماری های قدیمی و مهم باغ های انگور استان زنجان محسوب می گرد که سالانه خسارت قابل توجهی را به درختان انگور وارد می نماید. کنترل این بیماری بسیار مشکل و تاکنون روش قطعی برای مبارزه آن ارائه نشده است. در برخی مطالعات بررسی امکان کنترل بعضی از استرین های این باکتری بیماریزا با استفاده از باکتری های خاکزی آنتاگونیست نتایج مطلوبی را به همراه داشته است. این بیماری از بیماری های مهم و قدیمی انگور در استان زنجان محسوب می شود. که با توجه به اهمیت انگور در استان، بررسی دقیق این بیماری را ایجاب نمود. پژوهش حاضر در راستای دو هدف اصلی دنبال گردید. ابتدا باکتری عامل گال ریشه و طوقه از انگور جداسازی و شناسایی گردید سپس گروه های اصلی باکتری های خاکزی باغ های انگور تعیین و اثر بازدارندگی آن ها علیه باکتری عامل در شرایط آزمایشگاه و گلخانه ارزیابی گردید. بدین منظور از 30 باغ انگور پراکنده در سطح استان از ناحیه ریشه و خاک اطراف درختان انگور و همچنین اندام هایی هوایی دارای علائم شاخص گال نمونه برداری صورت گرفت. از نمونه های گال باکتریa. vitis جداسازی شد. علاوه بر شناسایی آن از طریق آزمون های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، بیماریزای آن روی گیاه گوجه فرنگی و دیسک های هویج اثبات گردید و به این ترتیب پاتوژن برای اولین بار از استان گزارش گردید. همچنین در آزمایشگاه با روش های معمول 950 جدایه باکتریایی روی محیط کشت های متنوع جداسازی گردید. بر اساس خصوصیات مرفولوژیکی و نتایج آزمون های بیوشیمیایی جدایه ها گروهبندی و از بین آن ها 200 جدایه برای بررسی اثر آنتاگونیستی روی محیط کشت potato dextrose agar، توانائی تولید سیدروفور روی محیط king b و نیز توانائی تولید سیانید هیدروژن و آنزیم های پروتئاز و سلولاز انتخاب شدند. در ادامه آزمون های فیزیولوژیکی و بیوشیمیائی لازم جهت شناسائی 50 جدایه که بیشترین قدرت بازدارندگی را حداقل در یک آزمون داشتند انجام گردید و مشخص شد که باکتری های آنتاگونیست متعلق به بیوارهای یک، سه و پنج pseudomonas fluorsences، bacillus subtilis و برخی گونه های pseudomonas sp. وbacillus sp. بودند. جدایه های آنتاگونیست از نظر وجود ژن های سنتز کننده سیانید هیدرژن ((hcnabc و آنتی بیوتیک دو و چهار دی استیل فلوروگلوسینول (phid) از طریق واکنش زنجیره ای pcr مورد ارزیابی قرار گرفت و وجود ژن hcnabc در جدایه p. fluorsences به اثبات رسید. جهت مطالعات in vivo تاثیر هفت جدایه نماینده از جنس ها و گونه های شناسائی شده بر کاهش جمعیت باکتری بیماریزا در محیط خاک در شرایط گلخانه بررسی گردید. نتایج آزمون گلخانه ای نشان داد که جدایه های آنتاگونیست بطور چشمگیری سبب کاهش جمعیت a. vitis در خاک گردید. طبق نتایج حاصل از این پژوهش، امکان کنترل بیماری سرطان طوقه و ریشه انگور با باکتری های موجود در ریزوسفر انگور در استان زنجان وجود دارد.